İSTANBUL (AA) - Başbakan Yardımcısı Nurettin Canikli, önlerinde seçimsiz bir dönem olduğunu belirterek, "Bugüne kadar hayata geçirmekte zorlandığımız tüm reform paketlerini hayata geçiriyoruz çok hızlı bir şekilde." dedi.
Canikli, Vodafone Türkiye'nin ana sponsorluğunda, Capital ve Ekonomist dergilerinin öncülüğünde düzenlenen CEO Club Büyüme ve İstihdam Zirvesi'nde yaptığı konuşmada, son 6-8 aylık dönemin çok çalkantılı geçtiğini söyledi.
Bir anda her yerden ekonominin genel dengesini, algıyı, beklentileri bozacak şokların meydana geldiğini dile getiren Canikli, bugüne kadar herhangi bir ülke ekonomisinin bu kadar yoğun şoklarla karşı karşıya kaldığını zannetmediğini anlattı.
Canikli, bir anda talepte çok ciddi bir düşüş yaşandığını, talep dengelerinin bozulması nedeniyle çok sayıdaki reel sektör firmasında likidite problemi yaşandığını bildirdi.
Türkiye'de istikrarın sağlanması konusunda çok ciddi mücadele verdiklerini kaydeden Canikli, sözlerini şöyle sürdürdü:
"Bir taraftan makro dengeleri alt üst edecek gelişmeler. Diğer taraftan yangına körükle giden uluslararası kredi derecelendirme kuruluşlarının bu tabloyu daha da ağırlaştıracak şekildeki kararları, hepsi bir anda inanılmaz bir şekilde Türkiye'nin üzerine bir kabus gibi çöktü. O günleri Allah bir daha hiçbirimize yaşatmasın.
Hepsini bertaraf etmek için ayrıntılı, detaylı yoğun çalışma gündeme geldi. Sonuç itibariyle bütün bu olaylara, gelişmelere rağmen talebin yönünü yukarı çevirmemiz gerekiyordu. Diğeri bu dalgalanma nedeniyle mali yapısı bozulmuş olan, sayısı da hızla artan firmaların mali yapılarını, finansal problemlerini büyük oranlı proje ile çözmek. Talep çok kısa zaman süresi içerisinde yönünü tekrar yukarı çevirdi. Yüz binlerce firmanın finansal problemi kısa süre içerisinde ortadan kaldırıldı."
- "1,5 ayda 141 milyar TL'lik kredi kullandırdık"
Canikli, 1,5 aylık zaman dilimi içerisinde yaklaşık 187 bin firmaya yaklaşık 141 milyar lira civarında kredi kullandırdıklarını belirterek, bankacılık sektörünün KGF destekli finansman paketinin kısa süre içerisinde dizayn edildiğini söyledi.
Bankacılık sektörünün KGF destekli finansman paketinin kısa süre içinde dizayn edildiğini dile getiren Canikli, şu ifadeleri kullandı:
"Çok kısa sürede hayata geçirildi fakat bu gibi dönemlerde biliyorsunuz bankacılık sektörü sisteminin kasılma refleksi vardır. Yani mali tablolar ve finansal dengeler bozulmaya başlayınca genişletme yerine bankalar hemen hemen bütün müşterilerine acil durum senaryosunu devreye soktu. Faizleri yükseltti. Komisyonları ve tüm maliyetleri yükseltti. Aynı zamanda kredilerin bir bölümünü geri çağırdı. Halbuki tam ihtiyacı var. Finansal dengesinde sıkıntı var. Genişletilmesi gerekiyor. Enjekte edilip rahatlatılması gerekiyor ama bütün dünyada böyle.
Ekonomi açısında o yaklaşım devam etmiş olsaydı inanın bugün itibarıyla bütün aldığımız tedbirlere rağmen on binlerce firmanın kapısına kilit vurulmuştu. Bunu çok net söylüyorum. Yakinen hepsini tek tek, bire bir takip ettik gördük. Orada epey mücadele verdik. Sonunda bankacılık sektörü yelkenleri suya indirdi. Bu son 1 ayda oldu. Bunları elbette baskı ile yapmadık. Kuralları ihlal etmedik kesinlikle."
Canikli, bu nedenle Türkiye'nin hiç bir firmanın kapısına kilit vurulmadığını, üretimin sürdüğünü anlattı.
Sonunda bankalar ile anlaşabildiklerini ve onların meseleyi kavradıklarını aktaran Canikli, olayın vahameti anlaşılarak gereken desteğin sağlandığını bildirdi.
- "Üretim reform paketini TBMM'ye sevk ettik"
Canikli, önlerinde seçimsiz bir dönem olduğunu belirterek, şu değerlendirmelerde bulundu:
"Bugüne kadar hayata geçirmekte zorlandığımız tüm reform paketlerini hayata geçiriyoruz çok hızlı bir şekilde. Üretim reform paketini TBMM'ye sevk ettik. Üretim reform paketi bir çok problemi ortadan kaldıracak düzenleme. Bizim konvansiyonel üretim yöntemleri ve geleneksel üretim içeriği ile bizim bu döngüden çıkmamız mümkün değil.
Artık katma değeri yüksek teknoloji içeren yeni üretim biçimini de çok kısa süre içerisinde hayata geçirmemiz gerekiyor. Bütün teşvik modellerini devreye soktuk. Ar-Ge desteklerinden tutun en sonra süper teşvik dediğimiz teşvik modelini de hayata geçirdik."
- "3 ayda bir milyon istihdam oluşturuldu"
Başlangıçta hatır için istihdamla yola çıktıklarını sonrasında içini doldurarak reel bir istihdam talebine döndüklerini dile getiren Canikli, artı istihdamda tüm SGK primlerini kendilerini üstlendiklerini aktardı.
Canikli, "Bu istihdam bir milyonun üzerine çıktı. 3 ay içerisinde bir milyonluk ilave istihdam hakikaten bir başarı hikayesidir." diye konuştu.
İstihdamda tarım payının düşüşünü anlatan Canikli, kırsalda nüfusu tutmaya ve tarımdaki istihdamı artırmaya yönelik çalışmalarına rağmen toplam istihdamda tarımın payının azalmayı sürdüreceğinin öngörüldüğünü anlattı.
Canikli, son 15 yılda 9 milyondan fazla net istihdam oluşturulduğunu anımsatarak, tüm sıkıntılara, çalkantılara, siyasi kavgalara rağmen bu başarının yakalandığını bildirdi.
- "Mali disiplinden taviz vermiyoruz"
Canikli, mali disiplinden hiçbir zaman taviz vermediklerini kaydederek, KGF destekli verilen kredilerde takibe dönüşüm oranının yüzde 7 olması halinde bunun bütçeye maliyetinin 17,5 milyar lira olacağını söyledi.
Başbakan Yardımcısı Canikli, "O kadar tedbir alıyoruz, tarihin en büyük finansman paketini hayata geçiriyoruz hiçbir tanesi finansman sistemimizde en ufak bir bozulmaya yol açmıyor." ifadesini kullandı.
Uluslararası kuruluşların Türkiye'ye ilişkin büyüme beklentilerini yavaş yavaş yukarı yönlü revize etmeye başladığını belirterek, olumsuz beklentilerin olumluya dönmeye başladığını aktardı.
- "Teknoloji üretecek aşamaya geldik"
Canikli, sektörlere hatta yatırımcıya özel teşvik modeli getirdiklerini ifade ederek, bunun sağlayacağı yararlardan bahsetti.
KGF destekli kredi verilmesi konusunda yapılan çalışmalardan bahseden Canikli, bu çalkantılı dönemde hiçbir firmanın kapatılmasını istemediklerini ve başarılı olduklarını bildirdi.
Canikli, Türkiye'nin henüz istediği seviyede olmadığını ancak teknoloji üretebilecek ve teknoloji üretimine öncülük edecek aşamaya geldiğini belirterek, "Artık müteşebbisimiz teknoloji üretmek için kafa yoruyor, çalışma yapıyor." diye konuştu.
Başbakan Yardımcısı Canikli, "Teknoloji üretimi ve bu konuda adım atılması için önümüzdeki günlerde her an kapınızı çalabiliriz. Hatta o zaman baskı da yapabiliriz. Yani tırnak içerisinde baskı derken oturup konuşarak, hassas noktalarınızdan girerek." ifadelerini kullandı.
(bitti)