KOAH NEDİR?
“Akciğerlerimiz, göğüs kafesimiz içerisinde yer alan, nefes alıp verdikçe genişleyen ve büzülen, kaburgalar ile çevrili göğüs kafesi içinde yer alan elastik bir organdır. Akciğerlerimizin asıl vazifesi, oksijenin alınıp çeşitli mekanizmalar aracılığı ile doku ve organlarımızın oksijenlenmesini sağlamak ve dokularda oluşan kirli gaz olan karbondioksitin dışarı atılmasını sağlamaktır. KOAH, solunum yolları ve akciğerleri etkileyen ilerleyici bir hastalıktır. Meydana gelen hasarlar ile birlikte akciğerlerde hava kesecikleri olarak bilinen bronşlarda daralmalar ve tıkanıklıklar oluşmaktadır. KOAH’ın 40 yaş üzeri bireylerde görülme sıklığı %15-20 civarındadır. Ülkemizde solunum sistemi hastalıkları en sık görülen 3. ölüm nedenidir ve bu ölümlerin yarısından fazlasını KOAH oluşturmaktadır. Bununla birlikte dünyada her yıl yaklaşık 3 milyon insanın KOAH nedeni ile hayatını kaybettiği bilinmektedir.
KOAH’IN EN BÜYÜK NEDENİ SİGARADIR
KOAH’ a neden olan en önemli etkenin sigara kullanımı olduğunu vurgulayan Uz. Dr. Salih Küçük ‘’Bununla birlikte pipo, puro ve nargile gibi tütün ve tütün mamülleri kullanımı da KOAH’ın nedenleri arasındadır. Ayrıca; kişinin yaşadığı yer ya da mesleği nedeniyle organik ve inorganik tozlara, kimyasal maddelere, buharları ve zararlı gazlara olan maruziyet; biomass adı verilen organik yakıtlar, odun, tezek, bitki kökleri ve kömür dumanının yol açtığı hava kirliliği, genetik, cinsiyet KOAH’ın nedenleri arasında sayılabilir.” dedi.
KOAH’IN BELİRTİLERİ NELERDİR?
KOAH belirtilerinin özellikle fiziksel aktiviteler sırasında ortaya çıktığını vurgulayan Dr. Küçük “Nefes darlığı, öksürük, balgam çıkarma, göğüste hırıltı, grip ve zatürre gibi solunum yolu enfeksiyonlarında artış, enerji kaybı, halsizlik, yorgunluk, ayak bilekleri ve bacaklarda şişlik oluşması, siyanoz (özellikle ağız, göz ve tırnak çevresinde ciltten mavimsi bir renk), depresyon, kilo kaybı KOAH hastalarında görülebilmektedir” dedi.
KOAH TANI VE TEDAVİSİ
Dr. Salih Küçük “Tanısal testlerden en önemlisi; solunum fonksiyon testleri bir diğer ifade ile nefes ölçüm testleridir. Ayrıca akciğer grafisi, kan oksijen seviyesi ölçümü, bazı kan ve egzersiz testlerinden hastalığın tanı ve takibinde faydalanılmaktadır. KOAH hastalığında tedavi genellikle hastalığın ortadan kaldırılmasına yönelik değil, şikayetlerin sıklığı ve şiddetinin azaltılmasına yöneliktir. Bu sebeple tedavinin en önemli basamağını maruziyetin sonlandırılması oluşturmaktadır. Bu bağlamda eğer kullanılıyorsa sigaranın bırakılması ve hava kirliliği bulunan ortamlardan uzaklaşılması çok önemlidir. En sık uygulanan tedavi yöntemleri arasında oksijen tedavisi, daralmış hava yollarını açmaya yarayan bronkodilatör denilen ilaç tedavisi, cerrahi bazı girişimsel işlemler ve solunum egzersizleri sayılabilir. Özellikle 40 yaş üstü, sigara içmiş ya da içmekte olan, mesleki ya da çevresel ortamda toza, kirli gaz ve kimyasala maruziyeti olan; sebat eden öksürük, balgam ve nefes darlığı yakınmalarından en az birinin bulunması halinde kişinin bir göğüs hastalıkları hekimine başvurarak muayene olması ve gerekli testleri yaptırması önerilmektedir” dedi.
